Overbelasting
De rode zandstenen deklaag met opvallende treden steekt uit boven de kristallijne basis (kelder) in het noordelijke Zwarte Woud en in de aangrenzende delen van het Centrale Zwarte Woud. De meest resistente oppervlaktelaag op het trapoppervlak van de Grindenhöhen, die sterk wordt opgelost door de zijrivieren van Murg en de gesloten Enzhöhen, is het verkiezelde hoofdconglomeraat (middelste rode zandsteen). In het oosten en noorden zijn de platen van de Boven-Buntsandstein (plaat zandsteen en rode klei). Ten zuiden van de Kinzig versmalt de rode zandsteen tot een rand in het oosten van de bergen.
IJstijd en vormgeving
Het is bewezen dat het Zwarte Woud tijdens de piekfasen van tenminste de Riss- en Würme-ijstijden (tot ongeveer 10.000 jaar geleden) zwaar bedekt was met gletsjers. De gletsjerschat aan vormen vormt bijna het hele Hoge Zwarte Woud en de hoofdkam van het Noordelijke Zwarte Woud. Verder is het alleen merkbaar in een groot aantal keteldalen, meestal op het noordoosten gericht. Vooral bij deze blootstelling leidde de opeenhoping van sneeuw op de hellingen van de topplateaus die van de zon en de wind afgekeerd waren, tot de vorming van korte cirque-gletsjers die deze trechtervormige holtes uitsneden. Er zitten er nog een paar in, mede door heraccumulatie Karseen bewaard zoals Mummelsee, Wildsee, Schurmsee, Glaswaldsee enz.
Kelder
Gneisrotsen overheersen in de kelder. Verschillende grote granieten lichamen drongen door in de loop van oudere bergformaties. Deze bevinden zich bijvoorbeeld tussen de Kinzig en het Midden-Murgtal. De vorming van ertsafzettingen werd geassocieerd met magmatische verschijnselen, waarvan sommige door de mens werden gebruikt voor mijnbouw. Vermeldenswaard zijn ook de depressies in Rotliegend, bijvoorbeeld de Baden-Baden-depressie, met gedeeltelijk dikke kwarts-porfier en tufsteenplafonds (blootgesteld op het Battert-rotsmassief, in het stadsdeel Baden Baden).
formatie
Het Zwarte Woud, dat ontstond in het Late Tertiair – Paleoceen – was in verschillende mate uitgepuild, alsof het een enorme golfbeweging was. Het zuidelijke Zwarte Woud met de Feldberg als hoogste centrum (1493 m) werd het zwaarst getroffen, maar de omgeving eromheen werd minder getroffen Hoorngrind (1164 m). Daartussen liggen brede, tektonische holtes zoals de riviervalleien van Kinzig en Murg. Het Zwarte Woud bestaat uit twee geologische eenheden: een oudere kristallijne basis, ook wel bekend als de kelder, en de bovenliggende toprots van rode zandsteen.
